Forbes Kütüphanesi Ziyaret ve Röportajı
Forbes Library
Yolunuz bir gün güzel ve yeşil şehir, Northampton’a düşerse ‘’Thorns Marketplace’’taki sevimli yerel dükkanları gezebilir, tam bitişiğindeki ‘’Herrell’s’’ ’te şehirdeki en güzel dondurmayı yiyebilirsiniz. Fakat konumuz şimdilik bunlar değil, konumuz 120 yaşındaki Forbes Kütüphanesi’ nin çocuk bölümü. Kaplumbağa bu seferki gezisini şehrin merkezindeki Forbes kütüphanesine yaptı. Ana girişten aşağıya inen merdiven duvarlarında yerel sanatçı Jarrett Krosoczka’ nın yaptığı resimlerde kitap okumanın heyecanıyla resmedilmiş çocuklar, ördek, eşek, horoz olmasına rağmen kitap okuyan kaplumbağaların ihmal edilmiş olmasına biraz içerlese de resimleri çok beğendi, kapıyı açtı, içeri girdi. Paco’ ya selam verdikten sonra kütüphane yöneticisi Sarah Johnson ile bir sohbet/röportaj gerçekleştirdi.
Kaplumbağa’nın bu gezisinden bazı notlar:
* Çocuk kütüphanesinin en büyük hayali çocuklarının ilk öğretmenleri olarak düşündükleri aileleri ellerinden geldiği kadar desteklemekmiş. Sarah ailelerin çocuklarıyla birlikte kitapları tekrar okumalarını ve çocuklar okumaya başlamadan çocukları okuma süresine dahil etmelerini teşvik ettiklerini söyledi. Çocuk kütüphanesi olarak diğer önemsedikleri konulardan biri ise oyun oynamaya davet etmek. Oyunun ve ailelerin bir çocuğun öğrenme, okuma ve diğer tüm gelişim süreçlerindeki rolü göz önüne alınırsa çocuk kütüphanesi gerçekten güzel bir iş yapıyor. Kuklalardan, türlü oyuncaklara, sanat malzemelerine oyunun zevkinin yanı sıra bunlarla oynayan 6 ay kadar küçük bir bebeğin motor becerilerini de destekliyor. Sarah bebeklik döneminde çocuklara sundukları imkanların yanı sıra gençlere (yetişkinliğe adım atarken) okuma sürecine devam etme ve zevk alma konusunda destek olmayı amaçladıklarını söyledi.
* Kütüphanede başlıca iki bölüm yer alıyor. Birisi çocuklar diğeri gençler için. Kütüphanenin koleksiyonu 37.000’ in üzerinde. Bu koleksiyon resimli kitapları, kurmaca ve kurmaca olmayan eserleri, ebeveynlik kitaplarını, video oyunlarını, müzik CD’lerini, sesli kitapları, çocuklar için dergileri, çizgi romanları, ilk gençlik romanlarını içeriyor. Çocuk kütüphanesinde farklı yaş gruplarının kendilerine özel alanlarının olması, ve tasarımın, aktivite alanlarının, okuma odaklarının çocuk dünyası ve gelişim süreçleri dikkate alınarak tasarlanması çok güzel.
Kütüphane, çocuk ve ailelerin birlikte kullanabilecekleri sanat aktivite malzemeleri, oynayabilecekleri oyuncakların yanı sıra kütüphane aynı zamanda Paco’ ya da ev sahipliği yapıyor. Kendisi kütüphane kadrosundaki en popüler kişi. Paco okur-yazar, arkadaş canlısı bir pacu balığı.
* Kütüphanenin çocuk gelişimini nasıl desteklediğini sorduğumuzda Sarah bir halk kütüphanesinde çalışmanın en güzel yönlerinden birinin farklı zeminlerden ve yaş gruplarından gelen çocuklara sınırsız imkan sağlamak olduğunu söyledi. Sarah, ‘’Çocuklar kütüphaneye gelip bir şey öğrenmek istediklerini söylediklerinde onları desteklemek için hazırız ve gerçekten dünyada en güzel şey bir çocuğun eline kitap vermek ve onların heyecanını paylaşmak’’ diyor. Kütüphanede çocukların isteklerine neredeyse hep evet diyebildikleri için çok mutlu. 5 kütüphane birlikte çalıştıkları için bir kitap onlarda yoksa kolaylıkla başka kütüphanelerden ulaşabiliyorlarmış. Bir kütüphaneci olarak kendisinin en büyük hedeflerinden birisinin çocuklarda ve gençlerde merakı ve öğrenmek isteğini desteklemek olduğunu düşünüyor.
* Sarah bu kütüphanede çalışmanın kendisi için çok anlamlı olduğunu söylüyor. Pek çoğumuz gibi Sarah’ ın da çocukken kütüphanede yaşadığı kötü hatıralar var. Fakat şu an çocuk kütüphanesinde çalıştığı için kendisini çok şanslı hissediyor. Kütüphanenin yeni projelere, fikirlere hep açık olması, kütüphanedeki enerji ve sürekli hareketlilik, ekip arkadaşları ve kütüphanenin ailelerin birlikte zaman geçirebildikleri yerler olması kütüphaneyle ilgili en sevdiği özellikler.
* Kütüphaneyle ilgili güzel diğer bir özellik ise tüm çocukların ihtiyaçlarını dikkate alacak bir sistem kurmuş olması. Geniş Bril alfabesiyle yazılmış eser koleksiyonunun yanı sıra kütüphaneye gelemeyecek durumdaki çocuklara da kitapları ulaştırıyorlar. Kütüphanede işitsel engeli olan çocuklar için düzenlenen duyusal hikaye zamanları da iyi örneklerden biri.
* Kaplumbağa Sarah ile kütüphanede düzenlenen programlar hakkında da konuştu. Yaş dönemlerine özel tasarlanan hikaye vakitleri güzel aktivitelerden. Mesela 0-18 aylık bebeklere özel 15 dakikalık hikaye zamanları düzenliyorlarmış. Bu kitap okuma vaktine ya da hikaye anlatısına kuklalar ve şarkılar da katılıyormuş. Sonrasında 45 dakika serbest oyun vaktinde bebekler ve aileler birlikte yerde oyuncaklarla oynuyorlarmış. Kütüphanede düzenlenen diğer güzel bir aktivite yazın çocuklarla yapılan kitap kulübü. Düzenli okudukları kitapların yanı sıra programdaki çocuklar yazma pratikleri yapmışlar. Bunun yanı sıra Cuma günleri kütüphaneye gelmek gibi bir huyu olan Tobby adlı köpeğe çocuklar yardım etmek için gönüllü olmuşlar. Neden mi? Çünkü köpek Tobby okumayı bilmiyormuş ama herkes sürekli ona hikayeler anlatsın istiyormuş da ondan. Çocuklar böylelikle hem Tobby’ e yardım etmişler hem de okuma becerilerini geliştirmişler. Bunların yanı sıra daha büyük çocuklara yönelik düzenlenen çizgi ve grafik roman kulüpleri, video oyunu kulüpleri, çocukların sesli okuma pratiği yapıp kütüphanede kayıt ettiği ve paylaştığı çalışmalar, şarkı söyleme saatleri gibi etkinlikler de düzenliyorlarmış.
Bu gezi notları uzar gider. Fakat uzun sözün kısası erken yaşlardaki deneyimlerimiz, ilk kez tecrübe ettiğimiz aktiviteleri yaparken hissettiğimiz duygu çok önemli. Anne babamızla, doğayla kurduğumuz ilişkiler ve bağlılıklar gibi kitap ve okuma ile kurduğumuz ilişkinin temeli de çocukken oluşuyor. Çocukların bir kütüphanede mutlu ve rahat hissetmesine, istediği gibi kitap okumasına, kitapları karıştırıp seçmesine, hikaye dinlemesine, oyun oynamasına, hayal etmesine, sanat faaliyetlerini yapabilmesine, etraftaki arkadaşlarıyla ailesiyle güzel vakit geçirmesine, kendisini ifade edebilmesine imkan hazırladığımız sürece çocuklar severek isteyerek kitap okuyorlar. Büyüyünce de okumaya, kütüphanede vakit geçirmeye, kütüphaneleri sahiplenmeye devam ediyorlar. Kısacası kütüphanelerin çocukların da bir yaşam alanı olduğunu dikkate alıp kütüphanelerin çocuğun ve ailelerin ihtiyaçlarını dikkate alıp düzenlenmesi çok kıymetli.
Dünyada her yerde, her mahallede harika çocuk kütüphaneleri, harika kütüphaneciler, harika aktiviteler olması, çocukların en sevdiği en keyif aldığı yerlerden birinin kütüphaneler olması ve her çocuğun istediği kitaplara ulaşması dileğiyle!
Kütüphane hakkında detaylı bilgi için: https://forbeslibrary.org/kids/